1 Nisan 2013 Pazartesi

1923-1938 ATA-TÜRK Dönemi, Mehmet Arif DEMİRER kronolojisi

Kemalist Türkiye Cumhuriyeti’nin Kronolojisi (1923 -1938)

Kronoloji’nin 130 sayfalık eki vardır. Tüm ekleri ile birlikte 29 Ekim 2002 günü kitap halinde AKAD Basın Yayın Tic. Ltd. Şti. tarafından yayımlanacaktır. Ekleri arasında 29 Ekim 1933 günü yayımlanan Hakimiyet-i Milliye Gazetesi’nin 96 sayfalık özel eki (tamamı) ve 9 Ağustos 1938 günü yayımlanan The Times Turkish Number’dan (40 sayfa) alıntılar bulunmaktadır. Bkz. sh. 55, 56., Kemalist-Demokrat TÜRKİYE Dergisi’nin 69 uncu sayısı 22 Ağustos 2002 günü için özel olarak yayımlanmıştır.
MEHMET ARİF DEMİRER  // 22 Ağustos 2002

1922-1923  ÖNEMLİ SİYASİ OLAYLAR DEVLETİN KURULMASI 1922
3   Ekim           Mudanya Konferansı’nın Açılması – TBMM Hük. –İngiltere-Fransa-İtalya
11 Ekim           Mudanya Mütarekesi’nin İmzalanması
15 Ekim           Mudanya Mütarekesi’nin yürürlüğe girmesi
27 Ekim           İtilaf Devletlerinin (İngiltere-Fransa vs) TBMM Hükümeti’ni Lozan’da yapılacak Barış Konferası’na daveti
1 Kasım           Hilafetle Saltanatın ayrılması ve Saltanatın kaldırılması – Osmanlı Devletinin sona ermesi
4 Kasım           İstanbul’un TBMM Hükümetine geçmesi
5 Kasım           Dış İşleri Bakanı İsmet Paşa’nın başkanlığındaki heyetin Ankara’dan ayrılması 
11 Kasım         Türk Heyeti Lozan’da
20 Kasım         Lozan’da Konferansın Başlaması
      1923
1    Ocak         Futbol federasyonu kuruldu
16  Ocak         Mustafa Kemal İzmit’de: Bu devletin halife ile alaka ve münasebeti yoktur… Halkı kendi haline  terk edersek bir adım ileri atamayız…İnkılabın kanunu  mevcut  kanunların fevkindedir.”
30  Ocak         Yunanistan ile Türkiye arasında nüfus mübadelesi hk protokol imzalandı.
4   Şubat          Lozan’da görüşmelerin kesilmesi ve heyetlerin ülkelerine dönmeleri
27 Şubat –  6 Mart      TBMM’de Lozan hk gizli görüşmeler – Musul konusu tartışılmış
1   Nisan          TBMM’nin seçimlerin yenilenmesi kararı
23 Nisan          Lozan’da görüşmelerin tekrar başlaması
24 Temz.         Lozan Antlaşması’nın imzalanması
11 Ağustos      TBMM’de II. Dönem
13 Ağustos      Mustafa Kemal TBMM başkanlığına yeniden seçildi.
14 Ağustos      Fethi Bey başbakan
25 Ağustos      Lozan Antlaşmasına göre İstanbul’un boşaltılmasına başlandı
29 Ağustos      İngiltere 1914 tarihli Türkiye ile ticaret yasağını kaldırdı
11 Eylül           Halk Fırkası’nın kurulması
2   Ekim           Son İşgal kuvvetlerinin İstanbul’dan ayrılmaları
13 Ekim           TBMM’nin  Ankara’nın başkent olmasını kararlaştırması    
29 Ekim           Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanı – Mustafa Kemal Cumhurbaşkanı İsmet  Paşa   Başbakan
26 Aralık         Genel Af  ilanı (150 kişi dışında)
EKONOMİK GELİŞMELER (1922 - 1923)
6 Aralık 1922  Mustafa Kemal Ankara’da gazetecilerle yaptığı görüşmede şunları söyledi:
“ Çalışmalarımız, senelerce takip ve tatbik edilecek bir programa dayanmadıkça        muvaffakiyetsizliğe mahkümdur. Objektif olduğu kadar, milletimizin acil ihtiyaçlarına çare bulacak bir programa dayanmayan ıslahat teşebbüsleri,  şahsi ve keyfi olmaktan kurtulamaz. Herhangi bir programın uzun bir çalışma devresine rehber olması için memlekette bilcümle vatanperverler kitlesinin ıslahat emellerini ihtiva etmeyen bir programın muvaffakiyetli ve devamlı olması    ümit olunamaz.” Kaynak: Atatürkçülük Nedir? Varlık Yayınları 1965 Sh 100
20 Ocak  Mustafa Kemal’in  gazetelerde çıkan demeci:
“… Türkiye devleti, temellerini süngü ile değil, süngünün dahi istinat ettiği iktisadiyat ile kuracaktır... Yeni Türkiye devleti bir ‘devlet-i iktisadiye olacaktır.”
17  Şubat  İzmir İktisat Kongresi  -  Mustafa Kemal’in açış nutkunda plan-program hk
sözleri: (Kemalist Ekonominin Kilometretaşı No 1)
“… memleketin ihtiyacına mutabık ESASLI PROGRAM  üzerinde bütün milletin   müttehit ve hemahenk… [olması gerekir]  yeni devletimizin, yeni Hükümetimizin, bütün esasları bütün programları iktisat programından çıkmalıdır.”
4   Mart    İzmir İktisat Kongresi sona erdi. Misak-ı İktisadi kabul edildi
1925-ÖNEMLİ SİYASİ OLAYLAR   İSYAN
4   Ocak          Şeyh Sait'in oğlu Rıza 20 000 koyun satmış olarak 5 000 altın ile Piran'a gelir ve altınları babasına teslim eder.İsyan bu altınlar ile finanse edilecektir.
9   Ocak          Mustafa Kemal’in Konya’da Cemiyeti Akvam’ın Musul Tetkik Heyeti ile  görüşmesi ve kendilerine söyledikleri:
8   Şubat          Piran köyünde Şeyh Sait İsyanı’nın  başlaması
3   Mart           İsmet Paşa Başbakan
4   Mart           Takrir-i Sükun Kanunu
12  Nisan         Şeyh Sait yakalandı
  1  Mayıs        Kıbrıs Kraliyet Taç Kolonisi olarak ilan edildi
14  Mayıs        Şeyh Sait ve isyan elebaşlarının yargılanmaları
 3  Haziran       Terakkiperver Cumhuriyet Partisi’nin hükümet tarafından kapatılması.Gerekçe: İrticayı teşvik etmesi
28-29 Haz.      Şeyh Sait ve 47 isyancının idamı – Not: Bu isyan nedeni ile Cemiyet-i Akvam sonuçta Musul’u, İngiltere’nin manda rejiminin süresini uzatarak, Bağdat’a  bağlar – Bağdat’a sormadan! Bkz Demokrat Türkiye
Dergisi Sayı 3 – “Şeyh Sait İsyanı – Azadi Örgütü”
23  Ağustos     Mustafa Kemal Kastamonu’da - Şapka    
30  Ağustos     Mustafa Kemal Kastamonu’da: “Efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki,Türkiye Cumhuriyeti  şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz. En doğru ve en hakiki tarikat, tarikat-ı medeniyyedir.”
28  Kasım        Şapka Kanununun kabulü
30  Kasım        Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması ve ünvanların kaldırılması hk   kanunun kabulü
1925 – EKONOMİK GELİŞMELER        ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ
16  Şubat         Türkiye Teyyare Cemiyeti kuruldu
17  Şubat         Aşar Vergisi ve iltizam sistemi yeni bir kanun ile kalktı – tarımda ileri bir  adım
1    Mart          Tütün tekelinin devlete geçmesi
5    Nisan         Şeker fabrikalarının kurulması ve ayrıcalıkları hk kanun kabul edildi
19  Nisan         Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası kanununun kabulü
5   Mayıs         Ankara’da Gazi Çiftliğinin kurulması
1   Ekim           Mustafa Kemal Bursa’da: Bursa başlıbaşına bir sanat memleketi olmaya pek kabiliyetlidir. Onun için temenni ederim, Bursa’da herşeye ait  fabrikalar  çoğalsın, hiç olmazsa türbelerin adedine yaklaşsın.”
5   Ekim           “Türkiye Cumhuriyeti” sözcükleri ile ilk altın: 5 Lira
22  Aralık        Alpullu şeker fabrikasının temeli atıldı
26  Aralık        Uluslararası Takvim ve Saatin kabülü için kanunun çıkarılması  
1927 – ÖNEMLİ  SİYASİ OLAYLAR    NUTUK
11     Ocak      Lozan Antlaşması Amerikan Senatosu tarafından red edildi
17     Şubat      Türkiye-ABD ilişkilerini düzenleyen anlaşma Ankara’da imzalandı
10     Nisan      Sokaklara ad verilmesi ve binaların numaralanması hk kanunun kabulü
26     Haziran   TBMM II. Dönem çalışmaları sona erdi – seçim kararı
 1      Temz      Mustafa Kemal 16 Mayıs 1919’dan beri ilk kez İstanbul’da
15-20 Ekim     Büyük Nutuk - CHF 2. Kongresi’nde,TBMM’de okunmuştur.
19      Ekim      Nutuk metni dışında Mustafa Kemal’in gayrimenkullerini CHF’ye        bırakacağını açıklaması  Not: S.N. Özerdim sh 77
Not: Bu açıklama çok önemlidir. Tutanaklardan çıkarılarak gün ışığına kavuşturulmalıdır. Atatürk’ün Ankara’daki çiftliğini devlete fahiş bir fiyatla satmak istediğini, İsmet İnönü’nün bunu engellediğini, bunun için de Atatürk’ün kendisini başbakanlık görevinden aldığını (!) yazanlar vardır (Bkz Demokrat Türkiye Dergisi Sayı 15 – Bu dergide bu konu geniş bir şekilde irdelenmiştir.) Bu konuya Atatürk ile ilgili kitaplardan bir tek Hasan Rıza Soyak’ın“Atatürk’ten Hatıralar” adlı kitabında değinilmiştir.  (Sh 687)
1       Kasım     Mustafa Kemal ikinci defa Cumhurbaşkanı seçildi
24     Kasım     Ankara Ulus Meydanı’ndaki Zafer Abidesi açıldı
1927 – EKONOMİK GELİŞMELER    İLK NÜFUS SAYIMI
30  Nisan         Bursa dokumacılık fabrikası açıldı
28  Mayıs        1055 Sayılı Teşviki Sanayi kanunu
29  May           Ankara-Kayseri demiryolu hattının açılışı
1    Haziran      Devlet Demiryolları ve Limanları İdaresinin kuruluşu
28  Ekim          Cumhuriyet’in ilk nüfus sayımı: 13 648 000
Ankara’nın nüfusu 75 bin
30  Haziran      500 ve 1000 liralık Türkiye Cumhuriyeti banknotları tedavüle çıktı
6    Kasım        Bünyan dokuma fabrikasının açılması – özel sektör
21  Kasım        Samsun – Amasya demiryolu hattının açılışı
1932 – ÖNEMLİ SİYASİ OLAYLAR  KADRO DERGİSİ
1 Ocak                        KADRO Dergisi'nin ilk sayısının yayımlanması
19 Şubat          Halkevlerinin kuruluşu
24 Nisan          Başbakan İsmet Paşa resmi ziyaret için Sovyetler Birliği'ne gitti
23 Mayıs         Başbakan İsmet Paşa resmi ziyaret için İtalya'ya gitti
12 Haziran      
2 Temz             Birinci Türk Tarih Kongresi
4 Temz.           İçişleri Bakanı otomobil ile Ankara'dan İstanbul'a gitti - ilk kez
6 Temz            Cemiyet-i Akvam Türkiye'yi davet etti - 18 Temmuz Türkiye üye oldu
12 Temz            Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin kurulması
26 Eylül             Birinci Türk Dil Kurultayı - Dolmabahçe Sarayı
1932 - EKONOMİK GELİŞMELER YENİ İKTİSAT VEKİLİ'NE TELGRAF
23 Nisan           Demiryolu satınalınması No 4:Kütahya - Balıkesir hattı
1 Mayıs            Ankara'da "Milli Sanayi Sergisi"
3+7 Temz         Devlet Sanayi Ofisi ve Türkiye Sanayi Kredi Bankası hk kanunlar
8+9 Eylül           İktisat Vekili Mustafa Şeref Beyin istifası Yeni vekil Celal Bey
13 Ağus.           Sovyet Sanayi Heyeti (Prof Orloff) Türkiye'ye geldi
12 Eylül             Mustafa Kemal'in İktisat Vekili Celal Bey'e telgrafı
                        Kemalist Ekonominin Kilometretaşı No 2
                        "…bütün devlet teşkilatının, bütün yurtdaşların ve hepimizin…
                        "İçtimai heyetimizin bütün işbölümleri sahiplerini… bu yolun el ele vermiş, 
                        omuz omuza dayanmış, bir hedefe yürüyen samimi yolcuları yapmak,
                        devletin iktisat işinde yorgunluğunu azaltmak ve muvaffakiyet zamanını
                        kısaltmak için tek çaredir."
30 Kasım           Ulukışla - Niğde demiryolu hattının açılışı
1 Aralık             Demiryolunun Malatya'ya varması
16 Aralık           Samsun - Sivas demiryolu hattının açılması
Not: 1932 yılı içinde yapımı tamamlanan önemli binalar:Cumhurbaşkanlığı Köşkü
1937 – ÖNEMLİ SİYASİ OLAYLAR    BAŞBAKAN DEĞİŞİMİ – TEŞRİN NUTUKLARI
31   Ocak        Cemiyet-i Akvam’da Hatay’ın bağımsızlığı ilke olarak kabul edildi.
5      Şubat       Anayasa değişikliği – 6 Ok Anayasa maddesi
8      Şubat       Siyasi Müsteşarlıklar  hk kanun kabul edildi.
12    Şubat       Selanik Belediyesi Atatürk’ün doğduğu evi Türkiye’ye hediye ediyor
21    Mart        Dersim’de isyan
26    Mayıs      Ürdün Emiri Abdullah’ın Atatürk’ü ziyareti
10-12 Haz.      Atatürk’ün Trabzon seyehati. Atatürk bu kısa gezide “bütün şark vilayetlerinden gelen Türk” temsilcilerle görüşmüştür. Yaklaşık 200 kişi. Valiler-Kaymakamlar-Bel. Reisleri-Parti ve Halkevi yöneticleri  Atatürk Trabzon’dan çektiği bir telgraf ile bütün çiftlikleri Hazine’ye hediye etmiştir. (1)
 8      Temz.     Sadabad Paktı’nın Tahran’da imzalanması Türkiye-İran-Irak-Afganistan
18     Eylül       Başbakan değişimi kararı – Nyon Antlaşması TBMM’nde kabul edildi.
20     Eylül       İsmet İnönü’nün başbakanlıktan izin ile ayrılması – 2. Türk Tarih Kongresi
25    Ekim        İsmet İnönü’nün başbakanlıktan istifası. Yeni Başbakan Celal Bayar
 1     Kasım      Teşrin Nutku No 1 Atatürk’ün TBMM’ni açış konuşması. Yeni Plan isteği  TBMM’deki son konuşması
  8    Kasım      Teşrin Nutku No 2 - Yeni Hükümet Programı  T.C.’nin en uzun ve ayrıntılı hülkümet programı
10   Kasım       "Atatürk’ün sözleri:  (Kemalist Ekonominin Kilometretaşı No 3) “Millete yepyeni bir program bildirdiniz. Bu program benim millete  vaadettiğim hususlardır.”“Ben milletle beraber Celal Bayar ve arkadaşlarının programının nokta nokta  tatbik edildiğini takip edeceğim.”
12-20 Kasım   Atatürk’ün Güneydoğu Anadolu Gezisi
 21     Kasım    Atatürk’ün başkanlığında Hükümet siyasi müsteşarlıkların kaldırılmasını ilke olarak kabul etti ve kanun değişikliği için karar aldı
21-22 Aralık    Suriye Başbakanı Cemil Mardam’ın Ankara’ya resmi ziyareti.
(1) 1946 Kronolojisi’nde 1937 yılı için tek olay çiftliklerin Hazine’ye hediye edilmesi
1937 – EKONOMİK GELİŞMELER    ATATÜRK’ÜN MİLLETİNE VADETTİĞİ
                                                 “YEPYENİ” HUSUSLAR
  1    Ocak       Demiryolu Satın alınması No 10 Şark Demiryolları –Sirkeci-Edirne hattı
10   Şubat        Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Kanunu’nun kabulü
18   Şubat        Orman Kanunu kabul edildi.
  3   Nisan        Karabük Demir-Çelik fabrikalarının temel atma töreni
1937  EKONOMİK GELİŞMELER  (Devam)
 4    Nisan        Ereğli Bez Fabrikasının açılışı
 1    Temz        Demiryolu Satın alınması No 11,
Fevzipaşa – Hudut, Toprakkale – İskenderun Hattı
16   Ağus         Malatya – Çetinkaya demiryolu hattının açılması
 1    Ekim         Çatalağzı – Zonguldak demiryolu hattının açılışı
 7    Ekim         Ankara – Adana telefon hattının açılması
 9    Ekim         Nazilli Bez Fabrikasının açılışı
30  Ekim          Ankara Garı’nın hizmete açılması
 6    Kasım       Ankara’da Belediyeler (İller) Bankası Merkez Binasının açılışı
17   Kasım       Atatürk’ün Pertek’te söyledikleri (Kemalist Ekonominin Kilometretaşı No 4) “Şeker fabrikalarının sayısı yirmiye çıkmaz ve şekeri ekmek kadar kolay alınır hale getirmezsek, gürbüz çocuklara hasret kalacağız.” (1)
10   Aralık       T.C.’nin 2 Numaralı Planı: 3 Senelik Madencilik Planı
27   Aralık       Denizbank hk kanun kabul edildi.
 (1) O tarihte Türkiye’de 4 şeker fabrikası var. Yıllık üretim 52 bin ton  Kişibaşı yıllık tüketim  3 kgNüfus artışını ve 20 fabrika yapılıncaya kadar geçecek süreyi dikkate aldığımzda Atatürk Pertek’te kişibaşına 25 kg/yıl tüketim hedefini ortaya koyuyor. Türkiye’de 1949 yılında kişibaşına şeker tüketimi 5 kg/yıl. Hala 4 fabrika var.1960 yılında ise yeni 11 fabrikanın ilavesi ile 15 fabrika üretimde. Kişibaşına Yıllık şeker tüketimi  25 kg’a ulaşmış. Atatürk’ün Pertek’te söylediği bu bir cümle bir yanda sayısal hedefi öte yanda vizyonunu kanıtlamaktadır: Herkesin kolayca şeker alabildiği bir Türkiye. O tarihte nüfusun % 80’ini oluşturan köylü şekerin yüzünü görmüyor. Şark Raporu’nda değinilmiş, Şark vilayetlerinde yaşayan vatandaş bir kg şeker için sınır ticaretinde Sovyetlere bir koyun vermek zorunda.
ATATÜRK’ÜN SOFRASI VE ALKOL ALIŞKANLIĞI
Atatürk’ü sevenler ve sevemeyenler çoktur. Bir kronoloji kitabında bu kişi veya kuruluşlara cevap vermek doğru olmayabilir. Ancak birkaç örnek ile vatandaşların kafalarını karıştıran bu acımasız suçlamaların ne ölçüde temelsiz olduğunu göstermek istiyorum
1 – Can Dündar  “Sarı Zeybek” kitabı
20 Eylül 1937 gününü anlatıyor. Atatürk Başbakan İnönü’yü değiştirmeye karar vermiştir. 17 Eylül akşamı Ankara’da bardağı taşıran damla, İnönü’nün şu sözleri idi:“Artık emirlerinizi hep sofradan mı alacağız?”O akşam Sofra’da alkol yoktu. Tek içki içmiş olan kişi (Sofra’dan önce) Başbakan İnönü idi. Yazar Can Dündar bu olayı anlatır. Yol ayrımı ile noktalar ve bir sonraki bölüme geçer:
BÖLÜM BAŞLIĞI:  “20 Kasım 1937  - Doktorumu terkederim Rakımı terk etmem”
20 Eylül ile 20 Kasım arasındaki çok önemli olayları görmezlikten gelerek atlayan  yazar,  20 Kasım gecesi için, “…o bildik sofralardan biri kurulmuş ve yine her zamanki gibi sabaha karşı dağılınmıştı”(1) diye başlar ve Atatürk’ün sabahın erken saatlerinde havuzbaşında sızdığını iddia eder. (1) Türkçenin bu kadar zorlandığını bugüne kadar hiç görmemiştim. Atatürk,  20 Kasım 1937 geceyarısı 12 gün süren yorucu bir Güneydoğu yolculuğundan döner. Doğruca Çankaya’ya çıkar. 21 Kasım sabahı saat 8’de Çankaya’da  Bakanlar Kurulu’na başkanlık eder.Can Dündar, araştırma yapmadığı için, hayali rakı sofrasını yanlış güne rastlatmıştır!
2 – Şevket Süreyya  Aydemir “İkinci Adam”da (Sh 514) başbakan değişimini anlatır ve ardından aşağıdaki yorumu yapar:
“Atatürk’e gelince, artık o hasta ve yalnızdı. Sinirliydi. Hastalık yalnız karaciğerden gelmiyordu. Karaciğeri de hasta eden devamlı alkol alışkanlığı, doktorluk dilinde daha belirli ifade edilen öyle bir tesir safhasına gelmişti ki, o safhada alkolün tesiri yalnız alkol alınan saatlerde değil, günün alkol alınmayan saatlerinde de kendini gösteriyordu...”
Bu iki örnek şu iddiaya dayanmaktadır: Atatürk’ün bir sofrası vardır. Bu sofrada çok miktarda rakı içilir. 1937 yılı Eylül ayında Atatürk artık hastadır. Hastalık, 24 saat alkol tesirini de beraberinde getirmiştir. Başka deyimle Atatürk’ün artık aklı başında değildir. Sofrasının ve 20 Eylül günü iki başbakanı ile Atatürk’ün fotoğraflarını takdim ediyorum. Sofra’nın fotoğrafı, sofranın bir okul olduğunu göstermektedir. Diğer fotoğrafta kim sıhhatli kim yorgun ve hasta görünümlü, tetkik edince  okuyucu doğru kararı verecektir.  Bkz Ek - 9
1938 – ÖNEMLİ SİYASİ OLAYLAR    HATAY – 10 KASIM                       
14      Ocak     Sadabad Paktı TBMM’nde onaylandı.
22     Ocak      Atatürk’e Yalova’da ilk kez siroz teşhisi – Dr Nihat Reşat Belger
25      Şubat     Balkan Paktı Konseyi Ankara’da toplandı – Atatürk Ankara’ya döndü
30      Mart      Fransız uzman doktor Fissenger’in Atatürk’ü muayene etmesi. Aynı teşhis.
 1       Nisan     Atatürk’ün yaklaşık 1.5 ay istirahati ve belirli ölçüde iyileşmesi
19-25 Mayıs    Atatürk’ün Mersin seyehati (Hastalığı bu seyehatte kalıcı darbeyi almıştır)
26     Mayıs      Atatürk’ün Ankara’dan son kez ayrılışı – Bkz fotoğraf
 1      Haz         Savarona yatı İstanbul’a geldi
19     Haz.        Romen Kralı Karol’un Atatürk’ü birkaç saatlik ziyareti (1)
20     Haz.        Savarona’da Bakanlar Kurulu toplantısı – Gen. Kur. Bşk Çakmak ile
 5    Temz.       Türk birliklerinin Hatay’a girişi
 9     Temz.      Savarona’da son Bakanlar Kurulu toplantısı
16    Temz.      3961 Sayılı kanun: Af Kanunu    - 150liliklerin affı
 7   Ağustos     Ahmed Emin Yalman’ın Atatürk’ün sağlığı ile ilgili makalesi ve TAN Gazetesinin bu nedenle 3 ay kapanması
 9    Ağustos    The Times Turkish Number – 40 sayfalık özel ek Türkiye’de yok
 2    Eylül         Bağımsız Hatay Devleti
 7    Eylül         Hatay Devleti’nin başbakanı A. Melek: “Programımızın ruhu ve esası Kemalizm rejimi ve bütün icabatıdır” dedi.Hatay’da yeni anayasa.
17   Ekim         İlk ağır koma
20   Ekim         Dolmabahçe’de Bayar’ın başkanlığında son kabine toplantısı
26   Ekim         Atatürk’ün Bayar ile 1 Kasım Nutku üzerinde çalışması
29  Ekim          Atatürk’ün TSK’ne mesajı: “…Türk vatanının ve Türklük camiasının şan ve şerefini,  dahili ve harici her türlü tehlikelere karşı korumaktan ibaret olan vazifeni heran yapmaya hazır ve amade olduğuna benim ve büyük ulusumun tam bir inan ve itimadımız vardır.”  Türklük Camiası’nı 1938 yılında telaffuz eden Atatürk
  1  Kasım        Atatürk’ün TBMM Açış Nutku (Başbakan Bayar tarafından okunmuştur)Atatürk bu nutkunda “4 Senelik 3 Numaralı” planı anlatmış ve Kamutay’ın bu plana yardımcı olmasını istemiştir. Bu istek Atatürk’ün gerçek vasiyetidir.
  8   Kasım       İkinci ve son koma
10   Kasım       Atatürk’ün vefatı
(1) 1946 Kronolojisi’nde 1938 yılı için tek olay Romen Kralı’nın ziyareti – Bu ziyaretin Türkiye ile hiçbir ilişkisi yoktur. Nedense 1946 Kronolojisi bu olayı çok önemsemiştir!
1938 – EKONOMİK GELİŞMELER       4 SENELİK 3 NUMARALI PLAN
 1   Ocak         Denizbank’ın kurulması
13  Ocak         Tarım İşletmeleri Umum Müdürlüğü kuruldu – daha sonra çiftlikleri devralacak.
25  Ocak         İzmir Telefon İşletmesinin satınalınması
27  Ocak         Ankara Halk Sandığı açıldı
 1   Şubat         Gemlik Suniipek fabrikasının açılışı
2    Şubat         Bursa Merinos Fabrikasının açılışı
11  Nisan         Üsküdar – Kadıköy Su Şirketinin satınalınması
19  Nisan         Kırşehir’de deprem 158 ölü – 3143 ev yıkıldı
11  Mayıs        Hediye edilen çiftliklerin tapu işlemleri ve Ankara’daki gayrimenkullerin  Belediye’ye bağışlanması
17  Mayıs        Divriği Demir Madeni İşletmesinin faaliyete geçmesi
23  Mayıs        İstanbul Elektrik şirketinin satınalınması   
27  Mayıs        16 Milyon Sterlinlik İngiliz Kredisi imzalandı – normal diplomatik kanallarla.Bugün (2002) olduğu gibi bakanlar yurtdışına gitmiyor.
29  Haziran      Başbakan Bayar’ın TBMM’de önemli konuşması –  Bütçe 303 Milyon Lira.Yeni Plan için çalışmalar son aşamada 
  4  Temz         Sermayesinin tamamı devlet tarafından verilmek suretiyle kurulan İktisadi Teşekküllerin teşkilatı ile idare ve murakabeleri hk kanun – 3950 sayılı
  9  Temz         Mahrukat Kanunu kabul edildi – 3955 Sayılı kanun
10  Temz         İzmit Klor Fabrikasında temel atma        
14  Temz         TMO Kuruldu – 3958 Sayılı Kanun
14  Temz         İngiliz Kredisinin kabul hk kanun – 3960 Sayılı. Kredi kabul edildi.
21  Temz         Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile çimento devletleştiriliyor. Etibank fabrikaları satın alıyor.
  5  Eylül          Halk Bankası açıldı
16  Eylül          2/9607 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile Türkiye İş Bankası’na Londra’da şube açmak üzere izin veriliyor. Yurtdışına sermaye transferi! İş Bankası’nın sermayesi 5 milyon mevduatı ise 40 milyondan fazla.
17  Eylül          4 Senelik 3 Numaralı Plan’ın Atatürk’e arzı ve Atatürk tarafından onaylanması (16 Eylül 1938 tarih ve 2/9624 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi) Kemalist Ekonominin Kilometretaşı No 5:“… memleketin bütün menabii kuvvesini seferber ederek bu işleri yapmak lazımdır.”  Savaş geliyor. Vaktimiz dardır, diyor.
 6   Ekim          Alman Maliye Nazırı Funk ve eşinin Ankara ziyareti: 150 Milyon Marklık Alman kredisi  İki kredinin toplamı 175 milyon lira, bütçenin yarısından daha yüksek.
 8   Ekim          Demiryolu Erzincan’a ulaştı. 
NOT: Yıl içinde Ankara’da Hipodrom hizmete açıldı ve İstanbul-Edirne turistik karayolunun ikinci kısmının yapımına başlandı: Lüleburgaz – Çorlu arası.
SONUÇ:
1946 yılında başlayan “gerçekleri gizleme operasyonu” günümüzde bütün haşmeti ile devam etmektedir. 1938 yılını gizlemek için yedi ünlü kişinin yazdığı makale ve kronoloji skandalını değiştiremediğim için bu çalışmayı yapmak zorunda kaldım. Atatürk’ün en büyük devrimi Ekonomi Devrimi’dir. Atatürk SIFIR düzeyinde bulduğu Türkiye’yi 1938 yılında ABD’nin yedidebir düzeyine çıkarmıştır. 1938 Türkiyesi sanayileşmek yolunda cesur adımlar atan bir ülkedir. Temeli atılan fabrikalar 12 ay sonra üretime geçmekte, ithalatı durdurmakta, yörede  mucize ölçeğinde istihdam yaratmaktadırlar. Malatya dokuma fabrikası üç bin işçi çalıştırmıştır.
1946 yılında yazılan makale ve kronoloji işte bu devrimi gizlemiştir. Bu görüşe göre Atatürk son üç yılında boş oturmuştur!
1946 makale ve kronolojisini yazanlar aşağıda İsmet İnönü’nün 16 Şubat 1939 günü tuttuğu nottaki görüşleri perçinlemişlerdir:
“Hükümet için teşrin nutukları ve sonrası baştanbaşa sansasyon ve demagoji oldu…”
“Asıl mesele Celal Bayar’ın mali ve iktisadi politikası idi. Demagojiye fazla yer vererek başlamış olan bu politika hiçbir hesaba istinat etmiyor, devletin mali vaziyeti  esasından harap oluyordu. Ticaret, milli para alt üst olmuştu. Bütün bu ahvalin, hatta hükümet azasından gizli kalması bir seneden beri takip ediliyordu.
“Atatürk zamanında geçen bu usul artık düzeltmek lazım idi. Zaman geçtikçe hiç düzelmeyecek bir hale gelebilirdi.”
Bu görüş yedi ünlü kişinin makalesine ve kronolojisine mükemmel bir şekilde yansımıştır.
Aynı Kronolojiyi ADD gibi, Kültür Bakanlığı gibi çok değişik kuruluşların kopye ederek kullanmaları, bence, Atatürk’e büyük saygısızlıktır. 1937 yılındaki başbakan değişimini yazmamak için başlatılan ve sürdürülen gizleme operasyonu kültür anlayışımız açısından son derece üzücü bir örnektir. Gerçek bir skandaldır.
Mehmet Arif Demirer                                                                     28 Nisan 2002